SON SAHABİ

 -Sinan ÇELİK


Ebu’t Tufeyl Amr el-Leysi (r.anh) diye meşhur olan son sahabi’nin asıl ismi Ebu’t Tufeyl Amir ibni Vasile ibni Abdillah el-Leysi’dir.

Bazı kaynaklarda ismi Amr olarak geçse de gerçekte Amir’dir. Uhud Gazvesi’nin yaşandığı m.625 yılında dünyaya geldi.[1]

Mekkeli müşriklerin Müslümanlara uyguladığı baskı ve şiddetin arttığı, baba ve oğulların birbirlerine düşman olduğu, Medine’de yeni bir İslam devletinin kurulduğu, hz. Ebu Bekir’le (r.anh) beraber riddet olaylarının yaşandığı, Hz. Ömer’in (r.anh) adaletinin hakim olduğu, akabinde Müslümanların iç karışıklık yaşadığı Hz. Osman (r.anh) ve Hz. Ali (r.anh) zamanlarına şahitlik etmiştir.

  Ebu’t Tufeyl (r.anh) Hz. Muhammed (sav) ile 8 yıl birlikte yaşama fırsatına nail olmuştu. Ayrıca Ebu’t Tufeyl, hem peygamber efendimizden (sav) , hem sahabelerden (r.anhum) hem de tabiinden (r.aleyhim) hadis nakleden ender sahabilerdendir. Hz. Muhammed’den yirmi kadar hadis rivayet etmiş, sahabe ve tabiinden on altı kadar hadis almış ve otuz iki kişiye hadis nakletmiştir. Yani bu büyük sahabe efendimiz bünyesinde merfu, mevkuf ve maktu hadis barındırmıştır. Bir asırlık ömrüyle adeta asrı saadete ışık tutmuş sonraki nesillere aktarmıştır.

   Hicretin onuncu senesi efendimiz (sav) ashabına son yatsı namazını kıldırdıktan sonra şunları buyurmuştur. ‘’Bu gecenizi görüyorsunuz ya, işte bu gecenizden itibaren yüz sene başında (bugün) yeryüzünde olanlardan hiç kimse kalmayacaktır.’’[2] Ve böylece peygamberimizin bir mucizesine daha şahitlik ediyorduk. Çünkü bu kavilden tam 100 yıl sonra yani hicri 110 senesinde Ebu’t Tufeyl’in (r.anh) Mekke’de vefat etmesiyle beraber yer yüzünde yaşayan tek bir sahabe kalmamıştı. Bu şeref ise Ebu Tufeyl (Allah ondan razı olsun) yaşamıştır.

Hz. Ali’ye (r.anh) yakınlığı ile bilinen sahabelerdendir. Cemel ve Sıffin vakalarında hz.Ali’ye (r.anh) büyük destek vermişti. Öyle ki Muaviye bin Ebi Süfyan’ın karşısında da hz.Ali’ye (r.anh) olan desteğini yinelemiştir.

  Hz. Ali’nin (r.anh) vefatından sonra Mekke’ye dönmüş ve vefat edene kadar orada yaşamıştır. Ömer bin Abdülaziz zamanına kadar hayat süren son sahabi aynı zamanda bir şairdir elli beyitlik olan el-Eğani adlı kitabın müellifidir. [3]

Değerli kardeşlerim!

Aylık kısa biyografi serimizde bugün SON SAHABİ’yi ele aldık. İnşallah bundan sonraki yazılarımızda yoğunluğu biraz daha arttırıp yer ve mekan, coğrafi özellik ve koşulları da eklemeyi planlıyorum. Çünkü daha iyi anlayabilmeniz için olayların yaşandığı çağı iyi bilmeniz gerekmektedir. Bunun yanında sizinde bildiğiniz gibi bir çok sahabi ilimle iştiğal etmiştir. Bunlardan bazıları ün yapmışken bazıları başka alanlarda ün yapmıştır. Son sahabi de kuran ve hadis ilmiyle iştiğal etmiştir. Zaten o büyük zatların hepsi de görevlerini en iyi şekilde yapıyorlardı. Bizim ise bu noktada kendimize bir idol seçip sonraki yaşantımızı ona göre edame etmemiz gerekir. Bu vesileyle bundan sonraki yazılarımla ilgili sizlerden dua ve fikirlerinizi bekliyorum. Kalın sağlıcakla.



[1] Bknz. TDV ANSİKLOPEDİ c.10 syf.346

[2] Bknz. Buhari/ilim, Mevakıt 20 40, Tirmizi/fiten 64, Ebu Davud/melahim 18, Ahmed bin Hanbel c.2 syf, 88 121 131.

[3] Bknz. İbni Hacer Tehzibut Tehzib c.5, syf.71


Yorumlar